عوارض کمبود ویتامین ب
ویتامین b12 و نشانه های کمبود آن
ویتامین b12 یا «کوبالامین»، یکی از مهم ترین و پیچیده ترین ویتامین هایی است که برای بشر شناخته شده است.کمبود ویتامین B12 به میزان خیلی کم می تواند منجر به کم خونی، خستگی، جنون و افسردگی شود، در حالی که دوره طولانی کمبود این ویتامین می تواند برای همیشه به مغز و سیستم اعصاب مرکزی آسیب برساند.
علائم کمبود ویتامین b12
علائم کمبود ویتامین B12 در همه افراد به صورت یکسان بروز نمی کند ممکن است که شما و نزدیکترین دوست تان هر دو به این مشکل دچار باشید ولی علائم متفاوتی نشان دهید. به همین دلیل گاه تشخیص این کمبود دشوار است و ممکن است کمبود ویتامین B12 شدت یافته و فرد به درمان فوری نیاز داشته باشد.
همین طور که سن بالا می رود قابلیت بدن در جذب ویتامین B12 از غذاها نیز کند می شود. از هر ۱۰۰ زن ۴۰ تا ۵۹ ساله ۴ نفر کمبود ویتامین B12 دارند و بیشترشان نیز در مرز این کمبود هستند. اما بالا رفتن سن تنها دلیلش نیست:نخوردن گوشت، استفاده از داروهای خاص – مانند متفورمین ( معمولا برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ یا سندرم تخمدان پلی کیستیک تجویز می شود ) یا برخی داروهای معمول برای سوزش سر دل و حتی کاهش وزن با عمل جراحی همه باعث بالا رفتن خطر کمبود ویتامین B12 می شوند.
نتیجه کمبود ویتامین می تواند هر چیزی باشد از خستگی مزمن گرفته تا ضعف بینایی. اگر نشانه هایی که در ادامه گفته می شود برایتان آشنا بود، با پزشک خود صحبت کنید تا یک تست خون از شما بگیرد. اگر سطح این ویتامین ها کم بود، استفاده از مکمل یا تزریق ویتامین می تواند در عرض چند هفته مانند قبل سلامتتان کند.
بعد از ظهرها خیلی سخت می توانید بیدار بمانید – حتی اگر شب قبل ۸ ساعت خوابیده باشید
خستگی یکی از اولین نشانه های کمبود B12 است. دلیلش هم این است که بدنتان برای ساخت سلول های قرمز خونی متکی به ویتامین هاست، که اکسیژن را به ارگان ها حمل می کنند. بدون اکسیژن کافی در سلول ها احساس خستگی می کنید، مهم هم نیست که چقدر خوابیده باشید. خستگی می تواند چندین معنا داشته باشد، پس فقط به خاطر خستگی مزمن نمی توانید برای خود ویتامین B12 تجویز کنید. پزشکان با مشاهده خستگی و چند نشانه ی دیگر کمبود ویتامین B12 را تشخیص می دهند.
پاکت خریدتان به نظر ۱۰۰ کیلو می آید
بدون دریافت اکسیژن از سلول های قرمز خونی، عضلات احساس ضعف می کنند. افرادی که چنین نشانه ای دارند ممکن است فکر کنند مشکل از خستگی یا نخوردن غذای کافی است. اما یک آزمایش می تواند نشان دهد که مشکل اصلی کمبود B12 است. با دریافت B12 این ضعف از بین می رود.
احساس عجیبی را تجربه می کنید
برخی افراد که کمبود ویتامین B12 دارند می گویند:احساس می کنم یک جریان برق از سر تا پایم در حرکت است. دیگر مواردی که گزارش شده شامل بی حسی و سوزن سوزن شدن می شود. تمام این احساسات عجیب به دلیل آسیب وارد شدن به سیستم عصبی است، که با کاهش اکسیژن در سلول ها تحریک می شود.
کلید ها را در یخچال می گذارید!
فراموش کار یا حواس پرت شدید، نام دوستتان را به خاطر نمی آورید، شاید نگران شوید که به آلزایمر زودرس مبتلا شده اید، اما گاهی کمبود B12 مقصر اصلی است. دربرخی بیماران که سنشان بالاست گاهی کمبود ویتامین B12 را با آلزایمر اشتباه می گیرند. از چنین بیمارانی تست خون گرفته می شود و همین که کمبود B12 تشخیص داده شد پزشک مکمل ویتامین B12 تجویز می کند تا نشانه ها از بین بروند.
احساس منگی و گیجی می کنید
داشتن سرگیجه یکی دیگر از علام کمبود B12 است. در یک تحقیق که روی ۱۰۰ نفر انجام شد ( این افراد سرگیجه مزمن داشتند ) محققان متوجه شدند ۴۰ درصد آنها مشکل کمبود ویتامین B12 دارند. سرگیجه همیشه نمی تواند علامت کمبود ویتامین باشد و بهتر است تشخیص را به پزشک واگذار کنید.
پوستتان رنگ پریده شده
اگر متوجه شدید که رنگ پوستتان رو به زردی می رود، ممکن است علتش کمبود B12 باشد. وقتی کمبود دارید سلول های قرمز بسیار شکننده و به آسانی شکسته می شوند، که باعث آزاد شدن رنگدانه های بیلی روبین و زرد شدن رنگ پوست می شود.
زبان صاف و قرمز می شود
نصف کسانی که کمبود شدید B12 دارند پاپیل های – برآمدگی های ریز روی زبان — زبانشان را از دست می دهند، مخصوصا آنهایی که دور لبه ی زبان هستند. همچنین بیماران از سوزش زبان نیز شکایت می کنند، مخصوصا در پشت زبان. از آنجا که بیشتر این برآمدگی های ریز حاوی غدد چشایی هستند اگر مقدار زیادی از دست بدهید دیگر حتی غذاهای مورد علاقه تان نیز بی مزه می شوند. در واقع خانم هایی که کمبود ویتامین B12 دارند می توانند راحت تر وزن کم کنند چون غذاها دیگر برایشان طعمی ندارند، اما این اصلا روش عاقلانه ای برای کاهش وزن نیست.
هر چیز کوچکی باعث گریه یا نگرانی تان می شود
بیشتر از هر وقت دیگری احساس اضطراب و پایین بودن دارید؟ کمبود B12 روی خلق و خو نیز تاثیر می گذارد، و فرد را به سمت افسردگی و اضطراب هدایت می کند. پزشکان هنوز به درستی نمی دانند که چرا این کمبود باعث افسردگی می شود، اما شاید دلیلش دخالت B12 در سنتز مواد شیمیایی مغز از جمله سروتونین و دوپامین باشد، که به تنظیم خلق و خو کمک می کند.
چشمتان یک مشکلی دارد
در موارد حاد، کمبود B12 می تواند به عصب باصره آسیب برساند یا روی عروق خونی در شبکیه چشم تاثیر بگذارد، در نتیجه تاری دید، دو بینی، حساسیت به نور، و حتی از دست دادن بینایی اتفاق می افتد. برخی بیماران که کمبود B12 به شبکیه چشمشان آسیب رسانده می گویند کم کم در دید خود سایه مشاهده می کردند تا وقتی که سطح B12 بدن را بالا بردند و علائم متوقف شده.ویتامین B12 به طور طبیعی تنها در فرآورده های حیوانی مانند چگر ، خاویار ،گوشت ،تخم مرغ و ماهیی و … یافت شود، گرچه صور ترکیبی آنها به طور وسیعی در دسترس هستند و به بیشتر غذاها مانند غلات اضافه می شوند.
عوارض مصرف مکمل
باید بدانید مصرف خودسرانه ویتامین ها مانند کمبود آنها فراد را دچار عوارض خطرناکی می کنند. به طور مثال برخی افراد برای جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی روزانه اقدام به مصرف ویتامین C می کنند اگرچه به گفته پزشکان مصرف بیش از حد این ویتامین خطری را متوجه فرد نمی کند و به طور معمول محدوده مصرف ویتامین C حدود ۲۰۰۰ میلی گرم در نظرگرفته می شود، اما افرادی که در طول یک روز بیش از این میزان ویتامین را مصرف می کنند ممکن است دچار علائمی چون استفراغ، سردرد، بی خوابی و ترش کردن شوند. حی در مواردی مصرف غیرمجاز این ویتامین فرد را مبتلا به اسهال می کند.
این روزها انواع و اقسام مکمل ها غذایی حاوی ویتامین های مختلف در داروخانه ها یافت می شوند که اتفاقا مشتریان زیادی هم دارند. درواقع بسیاری از خانم ها به توصیه اطرافیان شان برای رشد بهتر مو و ناخن مکمل زینک (روی) مصرف می کنند، برای پیشگیری از پوکی استخوان مکمل کلسیم می خورند و برای رفع مشکلات ناشی از کمبود انواع ویتامین ها، سراغ مولتی ویتامین می روند.
این در حالی است که براساس پژوهش های محققان مصرف خودسرانه مکمل غذایی مثل تیغ دولبه عمل می کند و سلامت مصرف کننده ها را به خطر می اندازد. به گفته این محققان، مصرف بی رویه این مکمل ها در خانم ها باعث تغییرات هورمونی، افزایش موهای زائد، بروز جوش صورت و بدن و در آقایان باعث کاهش سطح تستسترون (هورمون جنسی مردانه) و حتی ناباروری می شود. البته این خطرات متوجه مکمل غذایی خاصی نیست و مصرف هریک از آنها بدون مشورت با پزشک دردسرساز خواهدبود.
یک باور اشتباه
یکی از مهم ترین مشکلاتی که بسیاری از خانم های ایرانی با آن مواجه اند، کمبود کلسیم است. در صورتی که خواب شبانه منظم و باکیفیتی دارید، اما در طول روز دچار خواب آلودگی می شوید، باید به پزشک مراجعه کنید چون محققان می گویند بین سطح ویتامین D بدن و خواب آلودگی روزانه رابطه مستقیمی وجود دارد و شاید با مصرف مکمل این مشکل برطرف شود.
اگر مکمل مصرف می کنید
کم نیستند افرادی که به دلیل کمبود ویتامین و توصیه پزشک شان مکمل مصرف می کنند. اگر شما هم جزو این افراد هستید، باید بدانید یک ساعت پیش از خوردن صبحانه یا ۲ ساعت پس از مصرف هریک از وعده های غذایی، بهترین زمان برای مصرف مکمل ها به ویژه مکمل آهن است. همچنین بهترین زمان برای صمرف مولتی ویتامین ها صبح و هنگام خوردن اولین وعده غذایی است، زیرا ویتامین ها مواد ترکیبی هستند و بهترین زمان جذب آنها در بدن هنگامی است که با یک ماده خوراکی مصرف شوند.
منبع:عوارض کمبود ویتامین ب
عوارض کمبود ویتامین ب
